ਜਮਾਤ ਪੰਜਵੀਂ ਗਣਿਤ ਅਭਿਆਸ 1.3

                           ਅਭਿਆਸ 1.3 

1. ਖਾਲੀ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ < , > , ਜਾਂ = ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਭਰੋ :

                   (a) 8072 ..>.. 1872

                   (b) 9876 ..>.. 6789

                   (C) 21916 ..<.. 29161

                  (d) 40234 ..  > .. 32234

                  (e) 35003 .. = .. 35003

                 (f) 60104 .. < .. 60140

                 (g) 52838 .. > .. 45885

                (h) 99999 ..< .. 100000

2. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ :

(a)  8172 , 2578 , 8127 , 8728 , 8527

ਹੱਲ :      8778

(b) 60060 , 66006 , 60600 , 66660 , 60006

ਹੱਲ :     66660

(C) 58031, 13258 , 35185 , 81135 , 86311

ਹੱਲ:      86311

(d) 47443 , 73434 , 44473 , 74437 , 34474

ਹੱਲ:        74437

(e) 872 , 31827 , 5183 , 31725 , 40426

ਹੱਲ :      40426

3.ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ :

(a) 9064 , 7372 , 8938 , 9746 , 9942

ਹੱਲ :    7372

(b) 81018 , 80108 , 80810 , 18018 , 10018

ਹੱਲ :    10018

(C) 32334 , 23443 , 24334 , 33342 , 32343

ਹੱਲ :      23443

(d) 927 , 39272 , 93227 , 46238 , 27999

ਹੱਲ :       927

(e) 43148 , 44813 , 48134 , 34148 , 13481

ਹੱਲ : 13481

4. ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧਦੇ ਕ੍ਮ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ : 

(a) 9036 , 6309 , 9610 , 699 , 1000

ਹੱਲ :   699 , 1000 , 6309 , 9036 , 9610

(b) 37492 , 94713 , 49273 , 61047 , 52364

ਹੱਲ :  37492 , 49273 , 52364 , 61047 , 94713

(c) 63918 , 36829 , 45261 , 61514 , 63819

ਹੱਲ : 36829 , 45261 , 61514 , 63819 , 63918

(d) 36118 , 70225 , 27052 , 36343 , 52073

ਹੱਲ:  27052 , 36118 , 36343 , 52073 , 70225

(e) 28136 , 28236 , 28853 , 28534 , 28435

ਹੱਲ :  28136 , 28236 , 28435 , 28534 , 28853

5. ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟਦੇ ਕ੍ਮ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ :

(a) 7084 , 8084 , 4048 , 5074 , 6785

ਹੱਲ : 8084 , 7084 , 6785 , 5074 , 4048

(b) 61272 , 71262 , 51721 , 41112 , 62271

ਹੱਲ : 71262 , 62271 , 61272 , 51721 , 41112

(C) 72280 , 82720 , 87220 , 82270 , 28780

ਹੱਲ : 87220 , 82720 , 82270 , 72280 , 28780

(d) 99063 , 93083 , 94835 , 99093 , 96039

ਹੱਲ : 99093 , 99063 , 96039 , 94835 , 93083

(e) 83226 , 86203 , 28306 , 28603 , 27503

ਹੱਲ : 86203 , 83226 , 28603 , 28306 , 27503

6. ਅੰਕਾਂ 6,7,8,4 ਅਤੇ 1 ਨੂੰ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ। 

ਹੱਲ : ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ :     87641

ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ :       14678

7. ਅੰਕਾਂ 5,8,3,0 ਅਤੇ 9 ਨੂੰ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ। 

ਹੱਲ : ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ :  98530

ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ :        30589

8. ਵੱਖ - ਵੱਖ ਅੰਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਪੰਜ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ ਲਿਖੋ। 

ਹੱਲ : ਵੱਡੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ :     98765

ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੰਖਿਆ :    10234

Class 5 Lesson 2 - Two Frogs

                             Lesson 2
                             Two Frogs
Video link:
https://youtu.be/DZ-bmi2K078


Objective

. To help young learners to learn the ways of exchanging information and extending ideas. 

ਨੌਜਵਾਨ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਆਦਾਨ - ਪ੍ਦਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮੱਦਦ ਕਰਨਾ। 

.To make the students aware of cleanliness, 
Personal hygiene and ill effects of open 
defecation. 

 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ਾਈ, ਨਿੱਜੀ ਸਫ਼ਾਈ ਅਤੇ ਖੁੱਲੵੇ ਵਿੱਚ ਮਲ-ਤਿਆਗ ਦੇ ਬੁਰੇ ਪ੍ਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ। 

                             New words 

irritated - ਚਿੜਚਿੜਾ ( ਪੇ੍ਸ਼ਾਨ  )  

advancement -   ਉੱਨਤੀ  ( ਤਰੱਕੀ  ) 

constructed - ਨਿਰਮਾਣ

odour -      ਸੁਗੰਧ

   grumbled -    ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਬੁੜ - ਬੁੜ ਕਰਨਾ

 defecate - ਮਲ - ਤਿਆਗ 

ignorant - ਅਗਿਆਨੀ  ( ਜਿਸ ਕੋਲ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ  ) 

litter - ਕੂੜਾ

Pre reading( ਪੜੵਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ  ) 

. Where should you throw garbage? 

. ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੂੜਾ ਕਿੱਥੇ ਸੁੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? 

. Do you use toilets? 

. ਕੀ ਤੁਸੀਂ  ਪਖਾਨੇ ( ਟਾਇਲਟ  ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ? 

. Have you heard anything about open defecation? 

. ਕੀ ਤੁਸੀਂ  ਖੁੱਲੵੇਆਮ  ਵਿੱਚ ਮਲ - ਤਿਆਗ ਬਾਰੇ ਕੁੱਝ ਸੁਣਿਆ ਹੈ? 


Frog Pala and his wife Beero lived near the pond in a village. A few years back, there were many trees around the pond. It was a cool and calm place to live in. But now there were many tall buildings with great hustle and bustle around the pond. It was no longer cool and calm. 
ਡੱਡੂ ਪਾਲਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਬੀਰੋ ਇੱਕ  ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੱਪੜ ( ਤਲਾਅ  )ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ । ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ,ਛੱਪੜ (ਤਲਾਅ  ) ਦੇ ਆਲੇ਼ - ਦੁਆਲੇ਼ ਬਹੁਤ ਰੁੱਖ਼ ਸਨ। ਇਹ ਰਹਿਣ ਲਈ ਠੰਢੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਜਗੵਾ  ( ਥਾਂ  ) ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਛੱਪੜ ( ਤਲਾਅ  ) ਦੇ ਆਲ਼ੇ-ਦੁਆਲ਼ੇ ਬੜੀ ਚਹਿਲ - ਪਹਿਲ ( ਜਲਦਬਾਜੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ - ਜਾਣਾ) ਦੇ ਨਾਲ਼ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਸਨ। ਇਹ ਹੁਣ ਠੰਢੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ। 

Pala was happy with the fast moving life around the pond but Beero was irritated with the litter near the pond. 

ਪਾਲਾ ਛੱਪੜ ( ਤਲਾਅ  ) ਦੇ ਆਲ਼ੇ-ਦੁਆਲ਼ੇ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ ਪਰ ਬੀਰੋ  ਛੱਪੜ ( ਤਲਾਅ  ) ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੂੜੇ ਨਾਲ਼ ਬਹੁਤ ਪੇ੍ਸ਼ਾਨ ਸੀ। 

Pala said, " Dear, look at the buildings. How tall they are! Our village is now on the way to advancement". Beero grumbled, " Advancement! Don't you realize that our health is at stake? " What are you saying? " asked Pala. " You need to look around you " said Beero. People have beautiful homes with all kinds of facilities but they are not using them properly ".

ਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, " ਪਿਆਰੀ, ਇਮਾਰਤਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖੋ। ਉਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਹਨ  ! ਸਾਡਾ ਪਿੰਡ ਹੁਣ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਹੈ। "  ਬੀਰੋ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਬੁੜ - ਬੁੜ ਕਰਨ ਲੱਗੀ, " ਤਰੱਕੀ  ! ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਰਿਸਕ ( ਖ਼ਤਰੇ  ) ਵਿੱਚ ਹੈ  ? "   " ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ? " ਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ। " ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਲ਼ੇ-ਦੁਆਲ਼ੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ  " ਬੀਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਘਰ ਹਨ, ਸਭ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉੱਚਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। 

"What do you want to say? "  asked Pala. Beero responded, " They are not using their toilets". " What! "exclaimed Pala. Beero continued, " They defecate in the open, near my home. This place stinks! I am fed up of this unpleasant odour. They are not even afraid of the danger they are going to face ".

" ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ? " ਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਬੀਰੋ ਨੇ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ, " ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਟਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। "  " ਕੀ " ਪਾਲਾ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਕੇ ਕਿਹਾ। ਬੀਰੋ ਨੇ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, " ਉਹ ਖੁੱਲੵੇ ਵਿੱਚ ਮਲ - ਤਿਆਗ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ। ਇਹ ਜਗੵਾ ਬਦਬੂ ਮਾਰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਨਾਪਸੰਦ ਗੰਧ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਗਈ ਹਾਂ। ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਡਰਦੇ ਜਿਸਦਾ ਕਿ ਉਹ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। 

Pala said, " What kind of danger, Beero? "
ਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, " ਬੀਰੋ, ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ? "

Beero said, " Diseases! How can we forget the two children of our village who died of diarrhoea and infection. At least, I can't  ! I am surprised, how can man be so ignorant about good hygiene practices? " she continued , " I have decided. I will not tolerate it anymore. "

ਬੀਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, " ਬਿਮਾਰੀਆਂ  ! ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਿਹੜੇ ਡਾਇਰੀਆ ਅਤੇ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਨਾਲ਼ ਮਰ ਗਏ ਹਨ। ਘੱਟੋ - ਘੱਟ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ  ! ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਹਾਂ, ਚੰਗੇ ਸਫਾਈ  ਅਭਿਆਸਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਅਣਜਾਣ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? " ਉਸਨੇ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, " ਮੈਂ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਾਂਗੀ। " 

" What will you do? " asked Pala. 
ਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, " ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰੋਂਗੇ? "

Beero annodunced," I will spread awareness among the people about the use of toilet and the advantages of keeping their homes and surroundings clean and healthy. Will you help me? "

ਬੀਰੋ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ  , "  ਮੈਂ  ਟਾਇਲਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਅਤੇ  ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਆਲ਼ੇ-ਦੁਆਲ਼ੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਾਂਗੀ


" Of course! A good deed needs no second thought, no permission " , remarked Pala. 
" ਜ਼ਰੂਰ! ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਲਈ ਦੂਸਰੇ ਵਿਚਾਰ, ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। " ਪਾਲਾ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਦਿੱਤੀ। 

Both of them were very happy as they had found the solution to a deadly problem. 
ਦੋਵੇਂ ਬੜੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਘਾਤਕ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭ ਲਿਆ ਸੀ

                               Glossary ( ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ) 

1. irritated - annoyed - ਚਿੜਚਿੜਾ, ਗੁੱਸੇ

2. litter - rubbish - ਕੂੜਾ, ਫਾਲਤੂ ਪਦਾਰਥ

3. advancement - growth / progress - ਤਰੱਕੀ, ਪੈਦਾਵਾਰ, ਉੱਨਤੀ

4. grumbled - complained - ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ਼ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਬੁੜ - ਬੁੜ ਕਰਨਾ, ਸ਼ਿਕਾਇਤ

5. unpleasant - not good, foul - ਅਸੁਖਾਵਾਂ, ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ, ਨਾਪਸੰਦ

6. defecate - excrete - ਹਾਜ਼ਤ, ਮਲ - ਤਿਆਗ

7. odour - bad smell - ਗੰਧ, ਭੈੜੀ ਗੰਧ

8. ignorant - lacking of knowledge - ਅਗਿਆਨੀ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਘਾਟ

                                  Exercise 

1. Let's Answer :

A. Answer the following questions :

1. Who lived near the pond? ( ਤਲਾਅ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੌਣ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ  ?) 

Ans: Frog Pala and his wife Beero lived near the pond. ( ਡੱਡੂ ਪਾਲਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਬੀਰੋ ਤਲਾਅ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।  ) 

2. Where were the tall buildings? ( ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਕਿੱਥੇ ਸਨ  ? ) 

Ans: The tall buildings were around the pond. ( ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤਲਾਅ ਦੇ ਆਲ਼ੇ - ਦੁਆਲ਼ੇ ਸਨ। ) 

3. Who liked the tall buildings? ( ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਕਿਸ ਨੇ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀਆਂ  ? ) 

Ans: Frog Pala liked the tall buildings. ( ਡੱਡੂ ਪਾਲਾ ਨੇ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀਆਂ। ) 

4. What was Beero fed up of  ? ( ਬੀਰੋ ਕਿਸ ਤੋਂ ਤੰਗ ਸੀ  ?  ) 

Ans : Beero was fed up of unpleasant odour ( bad smell ) near her home. ( ਬੀਰੋ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਭੈੜੀ ਗੰਧ ਤੋਂ  ਤੰਗ ਸੀ। ) 

5. What did Beero decide at the end  ? ( ਬੀਰੋ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ  ? ) 

Ans : Beero decided at the end to spread awareness among the people about cleanness ( hygiene). ) ( ਬੀਰੋ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਾਈ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।  ) 

B. Write True Or False

1. Beero was happy to see the tall buildings. ( ਬੀਰੋ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ  ) False ( × ) 

2. The pool was still a cool and calm place to live in. ( ਤਲਾਅ ਅਜੇ ਵੀ ਰਹਿਣ ਲਈ ਠੰਢੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ  ਥਾਂ ਸੀ) False ( × ) 

3.   Man has spoiled Beero ' s house. ( ਆਦਮੀ ਨੇ ਬੀਰੋ ਦਾ ਘਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ  ) True ( √ ) 


4. Pala and Beero lived in a city. ( ਪਾਲਾ ਅਤੇ ਬੀਰੋ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ  ) False ( × ) 

5. Pala and Beero left the pond. ( ਪਾਲਾ ਅਤੇ ਬੀਰੋ ਨੇ ਤਲਾਅ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ  ) False ( × ) 

               

ਜਮਾਤ ਪੰਜਵੀਂ ਗਣਿਤ - ਅਭਿਆਸ 1.2

                          ਅਭਿਆਸ 1.2                                       

1. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਕੀਰੇ ਅੰਕ ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ ਲਿਖੋ। 

                (a) 8326            Ans: 20  

    
               (b) 54588         Ans : 4000
    

               (c) 90008          Ans : 8 


              d) 99234             Ans : 90000


            (e) 49716                Ans : 700


            (f) 47168                  Ans : 7000


           (g) 63184               Ans : 60000


            (h) 29999               Ans : 20000

2. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਕੀਰੇ ਅੰਕ ਦਾ ਅੰਕਿਤ ਮੁੱਲ ਲਿਖੋ। 

          (a) 82232            Ans : 2


          (b) 54180            Ans : 4


          (c) 90811             Ans : 8


          (d) 12994           Ans : 9


           (e) 11973           Ans : 7


          (f) 24716            Ans : 7


         (g) 11631            Ans : 6


         (h) 59999           Ans : 5


3. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸਤਿ੍ਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ। 

           (a) 232

ਹੱਲ :   2 × 100 + 3 × 10 + 2 × 1
          
           200 + 30 + 2 = 232

         
         (b) 4180

ਹੱਲ :   4 × 1000 + 1 × 100 + 8 × 10 + 0 × 1

         4000 + 100 + 80 + 0  = 4180


           (C) 27811

ਹੱਲ :   2 × 10000 + 7 × 1000 + 8 × 100 + 1 × 10 

          + 1 × 1

        20000  + 7000 + 800 + 10 + 1 = 27811


           (d) 82994

ਹੱਲ : 8 × 10000 + 2 × 1000 + 9 × 100 + 9 × 10 

        + 4 × 1
     
        80000 + 2000 + 900 + 90 + 4 = 82994



           (e) 10073


ਹੱਲ :   1 × 10000 + 0 × 1000 + 0 × 100 + 7 × 10 

         + 3 × 1

       10000  +  0  +  0  + 70  +  3  =  10073



           (f) 43710

ਹੱਲ :   4 × 10000  + 3 × 1000  + 7 × 100 + 1 × 10

          + 0 × 1

        40000  + 3000 + 700 +10 + 0 = 43710

           
      (g) 61639

ਹੱਲ :  6 × 10000 + 1  × 1000  + 6 × 100 + 3 × 10 

      + 9  × 1  

    60000  + 1000 + 600 + 30 + 9 = 61639
         



     (h) 26999

ਹੱਲ : 2 × 10000 + 6 × 1000 + 9 × 100 + 9 × 10 

     + 9 ×1

      20000 + 6000 + 900 + 9 0 + 9 = 26999

ਜਮਾਤ ਪੰਜਵੀਂ ਪੰਜਾਬੀ- ਪਾਠ - 3- ਬਾਰਾਂਮਾਹਾ

ਬਾਰਾਂਮਾਹਾ ਵੀਡੀਓ ਲਿੰਕ  https://youtu.be/pB3R10tZufs                              

                            ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ                               


    ਲੂਆਂ   :  ਗਰਮ ਹਵਾਵਾਂ                         ਵੱਸਦੇ  :   ਵਰੵਦੇ

    ਜਮੋਏ    :  ਜਾਮਣ ਦੇ ਫਲ਼ ਦੀ ਕਿਸਮ          ਕਹਿਰ  :   ਮੁਸੀਬਤ

    ਝੜੀਆਂ    :   ਲਗਾਤਾਰ ਪੈਣ ਵਾਲਾ਼ ਮੀਂਹ      ਮਾਹ  :  ਮਹੀਨਾ

    ਪਹਿਰ    :     ਚੌਵੀ ਘੰਟਿਆਂ ( ਦਿਨ - ਰਾਤ) ਦਾ ਅੱਠਵਾਂ ਹਿੱਸਾ

  ਨਿਰਾਲਾ   :     ਵੱਖਰਾ / ਅਨੋਖਾ         ਭਾਉਂਦਾ  :    ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ

     ਬਾਰਾਂਮਾਹਾ  :    ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨੇ

                     ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਗੱਲਾਂ                                   

. ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 12 ਦੇਸੀ ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 

. ਲੋਹੜੀ ਪੋਹ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 

. ਮਾਘੀ ਦਾ ਮੇਲਾ ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। 

. ਦੇਸੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੇਤ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਫੱਗਣ ਆਖਰੀ ਮਹੀਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 

                             ਪਾਠ - ਅਭਿਆਸ                                  

ੳ. ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਅਭਿਆਸ :

(1) ਵਿਸਾਖੀ ਕਿਸ ਮਹੀਨੇ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ? 

ਉੱਤਰ : ਵਿਸਾਖੀ ਵਿਸਾਖ ( ਅਪ੍ਰੈਲ - ਮਈ  ) ਦੇ ਮਹੀਨੇ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 

(2) ਬਾਰਾਂਮਾਹਾ ਦਾ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ? 

ਉੱਤਰ : ' ਮਾਹਾ ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮਹੀਨਾ। ਇਸ ਲਈ ਬਾਰਾਂਮਾਹਾ ਦਾ ਭਾਵ ਬਾਰਾਂ  ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਹੈ। 

(3) ਫੱਗਣ ਮਹੀਨਾ ਸਭ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ? 

ਉੱਤਰ : ਫੱਗਣ ( ਫਰਵਰੀ - ਮਾਰਚ  ) ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲ ਖਿੜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। 

ਅ. ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੈਰੵੇ ਨੂੰ ਪੜੵ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :

. ਅੱਸੂ ਮਾਹ ਨਿਰਾਲਾ ਹੈ , ਨਾ ਗਰਮੀ ਨਾ ਪਾਲ਼ਾ ਹੈ। 

ਪੋਹ ਵਿੱਚ ਪਾਲ਼ਾ ਖੇਸੀ ਦਾ  , ਧੂਣੀਆਂ ਲਾ - ਲਾ ਸੇਕੀਦਾ। 

(1) ਅੱਸੂ ਮਹੀਨੇ ਮੌਸਮ ਕਿਹੋ - ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? 

ਉੱਤਰ : ਅੱਸੂ ( ਸਤੰਬਰ - ਅਕਤੂਬਰ  ) ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਨਿਰਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਲ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 

(2) ਅਸੀਂ ਕਿਸ ਮਹੀਨੇ ਚਾਨਣੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਾਂ  ? 

ਉੱਤਰ : ਅਸੀਂ ਕੱਤਕ ( ਅਕਤੂਬਰ - ਨਵੰਬਰ  ) ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਚਾਨਣੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਾਂ। 

(3) ਕੋਟ - ਸ੍ਵੈਟਰ ਕਿਸ ਮਹੀਨੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ  ? 

ਉੱਤਰ : ਮੱਘਰ ( ਨਵੰਬਰ - ਦਸੰਬਰ  ) ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕੋਟ - ਸ੍ਵੈਟਰ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 

(4) ਪੋਹ ਵਿੱਚ ਕਿਹੋ - ਜਿਹੀ ਠੰਢ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? 

ਉੱਤਰ : ਪੋਹ ( ਦਸੰਬਰ - ਜਨਵਰੀ  ) ਵਿੱਚ ਖੇਸੀ ਦੀ ਠੰਢ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵ ਅਸੀਂ  ਖੇਸੀ ਦੀ ਬੁੱਕਲ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ। ਲੋਕ ਧੂਣੀਆਂ ਲਾ - ਲਾ ਕੇ ਸੇਕਦੇ ਹਨ। 

ੲ. ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਬੋਲ - ਲਿਖਤ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ। 

ਲੂਆਂ                   ਮੜੵਦਾ               ਤਪਦਾ

ਵਸਦੇ                   ਜਮੋਏ                ਭਾਦੋਂ

ਕਹਿਰ                 ਝੜੀਆਂ           ਚਾਨਣੀਆਂ

ਸ. ਦੇਸੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ। 

ਉੱਤਰ :  1.   ਚੇਤ            2.       ਵਿਸਾਖ        3.     ਜੇਠ

   4. ਹਾੜੵ                    5. ਸਾਉਣ ( ਸਾਵਣ  )        6.  ਭਾਦੋਂ

   7. ਅੱਸੂ                    8. ਕੱਤਕ ( ਕੱਤਾ  )           9. ਮੱਘਰ

   10.  ਪੋਹ                 11.  ਮਾਘ                     12.  ਫੱਗਣ

ਹ. ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :

1. ਵਿਸਾਖ, ਵਿਸਾਖੀ ਨੵਾਉਂਦੇ  ਹਾਂ, ਦਾਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਾਂ। 

2. ਭਾਦੋਂ ਧੁੱਪਾਂ ਕਹਿਰ ਦੀਆਂ, ਝੜੀਆਂ ਕਈ - ਕਈ ਪਹਿਰ ਦੀਆਂ। 

3. ਪੋਹ ਵਿੱਚ ਪਾਲ਼ਾ ਖੇਸੀ ਦਾ, ਧੂਣੀਆਂ ਲਾ  - ਲਾ ਸੇਕੀਦਾ । 

4. ਫੱਗਣ ਫੁੱਲ ਖਿੜਾਉਂਦਾ  ਹੈ, ਸਭ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। 

ਖ. ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ੁੱਧ ਸ਼ਬਦਾਂ ਸਾਹਮਣੇ √ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਓ :

     ਬੱਦਲ                        ਬਦਲ਼                        ਬੱਦਲ਼(√) 

      ਅੰਮ                         ਅੰਬ   (√)                        ਅਂਬ

     ਨਜ਼ਾਰੇ   (√)                   ਨਜਾਰੇ                        ਨਿਜਾਰੇ

     ਫੱਗਣ   (√)                    ਫ਼ੱਗਣ                        ਫ਼ੱਗਨ

ਜਮਾਤ ਪੰਜਵੀਂ ਗਣਿਤ ਅਭਿਆਸ 1.1

ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਕਰੋ :

1 . ਗਿਣਤਾਰੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ਼ ਸੰਖਿਆ ਪੜੵੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ :

2. ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ ਸਾਰਨੀ 'ਤੇ ਦਰਸਾਓ :

(a) 3868    

ਹੱਲ :   ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ      ਦਹਾਈ              ਇਕਾਈ

           3                8            6                        8

  (b) 17605

ਹੱਲ :   

   ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ      ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ         ਦਹਾਈ    ਇਕਾਈ  

   1                   7               6                0               5

   

(C) 41123     

ਹੱਲ : 

ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ       ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ        ਦਹਾਈ       ਇਕਾਈ

    4                1               1               2              3  

(d) 92856

ਹੱਲ :

 ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ        ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ       ਦਹਾਈ    ਇਕਾਈ

     9                  2               8              5              6

(e) 20203   

ਹੱਲ : 

ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ      ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ         ਦਹਾਈ       ਇਕਾਈ 

     2                 0              2                0                3

        

(f) 99728

ਹੱਲ : 

ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ      ਹਜ਼ਾਰ         ਸੈਂਕੜਾ         ਦਹਾਈ       ਇਕਾਈ 

       9              9                7                2               8

3. ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ :

   (a) 2462

  ਹੱਲ:  ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਚਾਰ ਸੌ ਬਾਹਠ

(b) 8988

 ਹੱਲ : ਅੱਠ ਹਜ਼ਾਰ ਨੌਂ ਸੌ ਅਠਾਸੀ

(c) 19050

 ਹੱਲ : ਉੱਨੀ ਹਜ਼ਾਰ ਪੰਜਾਹ

(d) 20198

 ਹੱਲ : ਵੀਹ ਹਜ਼ਾਰ ਇੱਕ ਸੌ ਅਠਾਨਵੇਂ 

(e) 59045

 ਹੱਲ : ਉਣਾਹਠ ਹਜ਼ਾਰ ਪੰਤਾਲੀ

(f) 68390

ਹੱਲ : ਅਠਾਹਠ ਹਜ਼ਾਰ ਤਿੰਨ ਸੌ ਨੱਬੇ

4 . ਅੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ :

 (a) ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸੱਤ ਸੌ ਪੰਤਾਲ਼ੀ

ਹੱਲ :  1745

(b) ਤੇਤੀ ਹਜ਼ਾਰ ਅੱਠ ਸੌ ਪੰਝੱਤਰ

ਹੱਲ : 33875

(c) ਸਤੱਤਰ ਹਜ਼ਾਰ ਸਤੱਤਰ

ਹੱਲ : 77077

(d) ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਪੰਜ ਸੌ ਪੰਜ

ਹੱਲ : 50505

(e) ਨੱਬੇ ਹਜ਼ਾਰ ਅੱਠ ਸੌ  ਛੇ

ਹੱਲ : 90806

(f) ਅੱਸੀ ਹਜ਼ਾਰ ਅੱਠ ਸੌ ਅੱਸੀ

ਹੱਲ : 80880

(g) ਇੱਕ ਲੱਖ

ਹੱਲ : 100000

5. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੀਆਂ ਅਗੇਤਰ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਲਿਖੋ :

 (a)  998

ਹੱਲ : 999

(b) 10000

ਹੱਲ : 10001

(c) 2018

ਹੱਲ : 2019

(d) 48675

ਹੱਲ : 48676

(e) 40009

ਹੱਲ : 40010

6. ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦੀਆਂ ਪਿਛੇਤਰ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਲਿਖੋ :

( a) 24855

ਹੱਲ : 24854

(b) 99999

ਹੱਲ : 99998

(c) 39999

ਹੱਲ : 39998

(d) 50000

ਹੱਲ : 49999

(e) 23456

ਹੱਲ : 23455

कक्षा पांचवीं पाठ - 3 आत्मविश्वास

            कक्षा 5 पाठ आत्मविश्वास video link
               https://youtu.be/7Sj1WNiKGvw

नीचे गुरुमुखी और देवनागरी लिपि में दिये गये शब्दों को पढो़ और हिन्दी शब्दों को लिखने का अभ्यास करो

ਸਕੂਲ   -   स्कूल                              ਪਾਸ    -       पास         


ਵਿਦਿਆਰਥੀ -    विद्यार्थी      ਆਤਮ   - ਵਿਸ਼ਵਾਸ   -  आत्मविश्वास 

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ   -  राष्ट्रपति                         ਨਾਖ਼ੁਸ਼   -  नाखुश       

ਭਾਰਤ    -       भारत                      ਤੁਰੰਤ   -    तुरंत            

नीचे एक ही अर्थ के लिए पंजाबी और हिन्दी भाषा में शब्द दिये गये हैं। इन्हें ध्यान से पढो़ और हिन्दी शब्दों को लिखो

ਸਾਲਾਨਾ  -  वार्षिक              ਨਤੀਜਾ  -    परिणाम                 

ਪਰੀਖਿਆ  -   परीक्षा          ਐਲਾਨ  -    घोषित                     

ਸ਼ੇ੍ਣੀ    -   कक्षा    

                    पढो़ , समझो और लिखो                            


त्      +       म       =      त्म      =     आत्म                     

स्     +       क      =     स्क       =    स्कूल                      

द्      +      व       =    द्व       =    द्वारा                         

क्      +     य      =    क्य        =     क्योंकि                    

न्        +    त      =    न्त          =     तुरन्त                     

क्         +      ल    =   क्ल       =     क्लर्क                     

क्        +     ष     =     क्ष       =      क्षमा   ,   परीक्षा         

ष्       +ट्      +र     =   ष्ट्र   =       राष्ट्र                            

न्      +     द्      +     र      =       न्द्र     =      राजेन्द्र          

प् +     र        =     प्र          =         प्रसाद, प्रिंसिपल             

द्        +      य      =   द्य    =       विद्यार्थी                           


                                    शब्दार्थ                                   


आत्म - विश्वास     =   अपने ऊपर भरोसा होना                  

वार्षिक     =   प्रति वर्ष होने वाला  ,   सालाना                   

घोषित     =    ऐलान                                                       

प्रिंसिपल       =       सीनियर सेकेंडरी स्कूल का मुखिया      

अडिग             =      न  डिगने   वाला                                

क्षमा       =      माफ़ी                                                       


                                 बताओ                                         


(1)  वार्षिक परिणाम सुनकर एक विद्यार्थी खुश क्यों नहीं था? 

उत्तर : क्योंकि उसका नाम पास विद्यार्थीयों की सूची में नहीं बोला गया था। 

(2) जिस का नाम पास विद्यार्थीयों में नहीं बोला गया, उस ने प्रिंसिपल से क्या कहा  ? 

उत्तर : उसने कहा  , " सर! मेरा नाम नहीं बोला गया। "

(3) प्रिंसिपल को अपनी गलती का अनुभव कब हुआ ?       

उत्तर : प्रिंसिपल को अपनी गलती का अनुभव तब हुआ जब स्कूल के क्लर्क ने प्रिंसिपल से कहा कि आपको जो पास विद्यार्थीयों की सूची दी गयी थी उसमें एक विद्यार्थी का नाम टाइप होने से रह गया था। 

(4) जिस का नाम पास विद्यार्थीयों में नहीं बोला गया, उस बालक का क्या नाम था  ?                                                

उत्तर : उस बालक का नाम  डा. राजेन्द्र प्रसाद था। 

(5) बड़े होकर डा. राजेन्द्र प्रसाद किस तरह प्रसिद्ध हुए  ?  

उत्तर : वह भारत के पहले राष्ट्रपति बने। 


                             वाक्य बनाओ                                      

आत्मविश्वास  :      जिंदगी में सफल होने के लिए आत्मविश्वास होना बहुत जरूरी है। 

सूची    :     पास विद्यार्थीयों की सूची में  उसका नाम नहीं था। 

नाखुश   :    वह बालक नतीजे से नाखुश था। 

निवेदन   :   बालक ने प्रिंसिपल से निवेदन की कि हमारी स्कूल की फीस माफ़ कर दो। 


जुर्माना    :   अध्यापक ने बच्चे को दस रूपये जुर्माना कर दिया। 

राष्ट्रपति     :  डा.   राजेन्द्र प्रसाद भारत के पहले राष्ट्रपति बने। 

कृपया   :   कृपया  आप मुझे एक सौ रूपये उधार दे दीजिए। 

तुरंत  :   वह तुरंत उसे अस्पताल ले गये। 


                            इन्हें  जानो                                          

                       स्कूल  = पाठशाला                                

                       वार्षिक  =  सालाना                            

                        बधाई  =   मुबारक                            

                        परिणाम  =  नतीजा                         

                         विद्यार्थी   = छात्र                           

                            अंक   = नम्बर                            


                    जानो                                                     

                   फेल        =     पास                                                            पास      =     दूर                                           
                  अधिक       =    कम                                       
                   जोड़        =       घटा                                     

                  अन्तर   समझो                                              

( क ) क्लर्क ने प्रिंसिपल के  पास  आकर कहा ।   ( निकट) 

वह बालक अपने पास होने का दावा कर रहा था ।( उत्तीर्ण  ) 

( ख  )  उस बालक के सबसे अधिक  अंक थे।  (  नम्बर  ) 

बालक माँ के   अंक  में बैठा था  ।    (  गोदी    )                   


                            रचनात्मक अभिव्यक्ति                         

चित्र देखकर नीचे दिए गए शब्दों की सहायता से वाक्य पूरे करो
       (     भारत ,         पुस्तक  ,       खेल           ) 

आत्मविश्वास  के  बल  पर  एक  हाथ   से अपाहिज व्यक्ति....  भार ...... उठा   सकता  है ,  अंधा  व्यक्ति  ...पुस्तक ...... पढ़ सकता है। एक पैर से अपाहिज व्यक्ति    ....   खेल  ....... भी सकता है।